PM Kusum Yojana : सोलर प्लांट बसवण्यासाठी आता मिळणार 60 टक्के सबसिडी !
सोलर प्लांट
कृषी क्षेत्रात सातत्याने येणारी नवनवी आव्हाने लक्षात घेऊन केंद्र सरकार सातत्याने प्रयत्न करत आहे. शेतकऱ्यांना शेतीसाठी पुरेसे पाणी मिळावे यासाठी विविध योजना राबविल्या जात आहेत. त्याचबरोबर शेतीच्या क्षेत्रातील भूगर्भातील पाण्याचे शोषण कमी करून पाण्याच्या प्रत्येक थेंबाचा योग्य वापर करून कमी पाण्यातून अधिक उत्पादन घेण्यासाठी शेतकऱ्यांना प्रोत्साहित केले जात आहे. तसेच शेतीमध्ये सिंचनाच्या नवीन तंत्रांना चालना देत आहे. शेतीतील सिंचनाची समस्या दूर करण्यासाठी आणि डिझेल आणि विजेच्या वाढत्या किमतींपासून शेतकऱ्यांना वाचवण्यासाठी केंद्र सरकारने 2019 मध्ये पीएम कुसुम योजना सुरू केली. या योजनेंतर्गत देशभरात वापरले जाणारे सर्व डिझेल पंप आणि डिजिटल इलेक्ट्रिक पंप सौर ऊर्जा पंपांमध्ये रूपांतरित करण्याची तरतूद करण्यात आली होती. शेतकऱ्यांना सिंचनाची उत्तम साधने उपलब्ध करून देणे हा या योजनेचा मुख्य उद्देश आहे. डिझेल पंपांना विजेवर अवलंबून राहण्यापासून आणि डिजिटल विद्युत पंपांना ग्रिड-कनेक्ट केलेल्या विजेपासून मुक्त करणे. यासाठी या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतात सौरपंप बसविण्यावर 60 टक्के अनुदानाची सुविधाही दिली जाते. केंद्र सरकारच्या या योजनेमुळे शेतकऱ्यांचा सिंचनाचा प्रश्न संपुष्टात येऊ शकतो. तसेच सोलर प्लांटमधून शेतकरी चांगले पैसे कमवू शकतात. चला तर मग जाणून घेऊया केंद्र सरकारच्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेची माहिती या लेखाद्वारे.
शेतकरी 10 टक्के खर्चात सौरऊर्जा प्रकल्प उभारू शकतात
देशातील ग्रीड वीज पुरवठ्याच्या संकटामुळे ग्रीड जोडलेले विद्युत पंप मोठ्या प्रमाणात प्रभावित झाले आहेत. सिंचनासाठी वेळेवर वीज न मिळाल्याने शेतकऱ्यांना पिकांना योग्य वेळी सिंचनासाठी पाणी मिळत नाही. त्यामुळे पिकांच्या उत्पादनावरही परिणाम होत आहे. सिंचनाशी संबंधित या सर्व समस्या मुळापासून दूर करण्यासाठी केंद्र सरकारने पीएम कुसुम योजना आणली. केंद्राच्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना सौरपंप बसवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात शासकीय मदत दिली जाते. केंद्राच्या या योजनेत ही मदत पंचायती आणि सहकारी संस्थांनाही दिली जाते. पीएम कुसुम योजनेंतर्गत, शेतात सौर पंप बसविण्यावर होणाऱ्या एकूण खर्चापैकी 90 टक्के रक्कम सरकार उचलते. त्यातील शेतकऱ्यांना केवळ 10 टक्के खर्च स्वतः भरावा लागतो. ज्यामध्ये केंद्र आणि राज्य सरकार शेतकऱ्यांना खर्चाच्या 60 टक्के अनुदान म्हणून देते. उर्वरित 30 टक्के कर्ज बँकांकडून शेतकऱ्यांना दिले जाते. यानुसार शेतकर्‍यांना त्यांच्या शेतात सौरपंप बसवण्यासाठी 40 टक्के खर्च कर्ज स्वरूपात करावा लागतो.
सोलर प्लांटमधून तुम्ही वर्षाला 45 लाख कमवू शकता.
पीएम कुसुम योजना, केंद्रीय नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाद्वारे चालवली जाते, शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी सौर पॅनेल स्थापित करण्यासाठी सबसिडी प्रदान करते. या योजनेंतर्गत अर्ज करून, शेतकरी अनुदानावर त्यांच्या नापीक शेतात सौर पॅनेल बसवू शकतात आणि योग्य वेळी सौर पंपाने पिकांना सिंचन करू शकतात. आणि पडीक पडलेल्या ओसाड जमिनीचा वापर करता येईल. शेतकरी अनुदानावर सौर पॅनेल बसवून वीज निर्मिती करू शकतात आणि त्याचा सिंचनासाठी वापर करू शकतात. आणि उत्पादित अतिरिक्त वीज वीज वितरण ग्रीडला विकून अतिरिक्त उत्पन्न देखील मिळवता येते. केंद्र सरकारच्या या योजनेंतर्गत शेतकरी बांधवांनी 5 एकर ओसाड शेतात सौरऊर्जा प्रकल्प बसवल्यास वर्षभरात या संयंत्रातून सुमारे 15 लाख युनिट वीजनिर्मिती होऊ शकते. ज्याच्या सहाय्याने शेतकरी बांधव आपल्या शेतातील पिकांनाही सिंचन करू शकतो. आणि अतिरिक्त वीज वीज विभागाला सुमारे 3.7 पैसे दराने विकून वर्षाला 45 लाख रुपयांचे अतिरिक्त उत्पन्न मिळू शकते. या सौर पॅनल्सची वैधता 25 वर्षे मानली जाते आणि त्यांची देखभाल करणे देखील सोपे आहे.
पंतप्रधान कुसुम योजनेचा लाभ कसा घ्यावा
केंद्र सरकारची ही योजना संपूर्ण देशात कार्यरत आहे. या केंद्रीय योजनेंतर्गत देशातील राज्य सरकारे आपापल्या स्तरावर त्याची अंमलबजावणी करून शेतकऱ्यांना लाभ देतात. मात्र माहितीअभावी शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ घेता येत नाही. अशा स्थितीत केंद्र आणि राज्य सरकारही आपापल्या स्तरावर विशेष मोहीम राबवून शेतकऱ्यांना जागरूक करते. या योजनेबाबत शेतकरी अधिकाधिक जागरूक व्हावेत, यासाठी राष्ट्रीय व राज्यस्तरावर कृषी परिषदांचेही आयोजन केले जाते. याशिवाय शेतकरी त्यांच्या जिल्हास्तरावरील विद्युत विभाग व कृषी विभागाशी संपर्क साधून या योजनेची अधिक माहिती मिळवू शकतात. आणि तुम्ही योजनेच्या अधिकृत वेबसाइट https://pmkusum.mnre.gov.in/landing.html ला देखील भेट देऊ शकता.
फसवणूक टाळा सतर्क रहा
शेतकऱ्यांना सिंचनाशी संबंधित समस्यांना सामोरे जावे लागू नये यासाठी केंद्र सरकारने पंतप्रधान कुसुम योजना सुरू केली आहे.
- पीएम कुसुम योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना सौरपंप उभारणीसाठी अनुदान दिले जाते.
- देशातील सर्व शेतकरी या महत्त्वाकांक्षी योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
- पीएम कुसुम योजनेंतर्गत, सौर पंप बसविण्याच्या एकूण खर्चावर 60 टक्के अनुदान दिले जाते.
- या योजनेतील अर्ज केवळ शेतजमिनीच्या सिंचनासाठी आहे.
- योजनेअंतर्गत, सौर पंप बसवण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज मागवले जातात, ज्यामध्ये भारत सरकार आणि राज्य सरकारकडून अनुदान दिले जाते.
- एका कुटुंबातील एका व्यक्तीलाच या योजनेचा लाभ मिळणार आहे.
- सहकारी संस्था, पंचायती, शेतकऱ्यांचा गट, शेतकरी उत्पादन संस्था आणि पाणी ग्राहक संघटना सौरपंप प्रकल्प उभारण्यासाठी अर्ज करू शकतात.
- कुसुम योजनेसाठी अर्ज करासाठी ऑनलाइन फॉर्म भरावा लागेल.
- यासाठी अर्जदार शेतकऱ्याला योजनेच्या अधिकृत वेबसाइट https://pmkusum.mnre.gov.in/landing.html ला भेट द्यावी लागेल.
- अर्जासाठी आधार कार्ड, ओळखपत्र, बँक खाते पासबुक, जमिनीची कागदपत्रे, पासपोर्ट आकाराचा फोटो, रेशन कार्ड, नोंदणीची प्रत, अधिकृतता पत्र, चार्टर्ड
- अकाउंटंटने दिलेले नेट वर्थ प्रमाणपत्र आणि मोबाइल क्रमांक यासारखी महत्त्वाची कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
- याशिवाय तुम्ही तुमच्या जिल्हा स्तरावरील कृषी विभाग आणि विद्युत विभागाशी संपर्क साधूनही अर्ज करू शकता.
आजकाल पीएम कुसुम योजनेत फसवणुकीची अनेक प्रकरणे समोर येत आहेत. अनेक बनावट वेबसाइट्स आणि मोबाईल अॅप्लिकेशन्स आहेत ज्या अर्जदारांना योजनेच्या नावाने सौर पंप बसवण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज भरण्यासोबत नोंदणी शुल्क आणि पंपाची किंमत ऑनलाइन भरण्यास सांगतात. यासाठी सरकारने शेतकऱ्यांनी फसव्या संकेतस्थळांना भेट देऊ नये आणि कोणतेही पेमेंट करू नये, असे आवाहन केले आहे. प्रधानमंत्री-कुसुम योजना राज्य सरकारच्या विभागांकडून राबविण्यात येत आहे.
